-
1 ирек
сущ.1) свобо́да, во́ляматбугат иреге — свобо́да печа́ти
профессия сайлау иреге — свобо́да вы́бора профе́ссии
сүз иреге — свобо́да сло́ва
иректә яшәү — жить на свобо́де, быть свобо́дным
халык иреге өчен көрәшүчеләр — борцы́ за свобо́ду наро́да
ирек яулау — боро́ться за свобо́ду
2) во́ля (освобожде́ние крестья́н от крепостно́го пра́ва)җирсез ирек нәрсәгә ул? — на что во́ля без земли́?
3) приво́лье, раздо́лье, просто́рмаллар иректә йөриләр — скоти́на пасётся на во́ле
балаларга дачада ирек — де́тям приво́лье на да́че
4) во́ля, жела́ниеаның иреген үтәү — испо́лнить его́ во́лю
үз иреге белән — по свое́й во́ле, доброво́льно
үз ирегенә җибәрү — позво́лить кому-л. де́йствовать самостоя́тельно, пусти́ть свои́м хо́дом (ло́шадь)
5) во́ля, пра́восезнең ирегегез — ва́ша во́ля
аңа ирек куйсаң... — е́сли дать ей (ему́) во́лю...
моны эшләү минем ирегемдә түгел — сде́лать э́то не в мое́й вла́сти (во́ле)
•- ирек алу- ирек ачу
- ирек бирү
- ирек кую
- ирек сөю
- иреккә чыгару
- иреккә чыгу
- иректән мәхрүм итү -
2 йолып алу
1) см. йолу 1)2) выкупа́ть/вы́купитьәсирлектән йолып алу — вы́купить из пле́на
3) перен. вырыва́ть/вы́рвать, выхва́тыватать/вы́хватить откуда4) перен. отнима́ть/отня́тьиреген йолып алу — отня́ть свобо́ду
См. также в других словарях:
атлану — I. 1. Берәр нәрсәнең өстенә менеп, аякларны ике якка салындырып утыру 2. күч. Кем. б. ирегенә хуҗа булу, иреген бетерү. күч. Даими сиздереп тору. II. АТЛАНУ – (Атлау (II) … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гуманизм — 1. XIV XVI гас. Яңарыш чорында Көнб. Европада барлыкка килгән, шәхес иреген һәм хокукларын яклауга нигезләнгән иҗтимагый хәрәкәт 2 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
